LaryngologiaLogopedia

Jak prawidłowo dbać o higienę uszu dziecka?

Jak prawidłowo dbać o higienę uszu dziecka?

Czyszczenie uszu patyczkami kosmetycznymi, to najczęściej popełniany błąd podczas higieny uszu, który może prowadzić do powstawania korka woskowinowego. W gabinecie logopedycznym coraz częściej pojawiają się mali pacjenci, którzy z powodu czopu woskowinowego mają niedosłuch przewodzeniowy, którego konsekwencją są zaburzenia mowy.

Woskowina uszna – jaką funkcję pełni?

W przewodzie słuchowym zewnętrznym znajdują się gruczoły mające za zadanie wydzielanie woskowiny. Woskowina to żóltawobrązowa masa, która zawiera wydzielinę gruczołów łojowych i woskowinowych, złuszczony naskórek, włosy, a także cząstki brudu. Woskowina kojarzy się wielu osobom z nieprawidłową higieną uszu, tymczasem jej funkcją jest oczyszczanie i nawilżanie przewodu słuchowego zewnętrznego, a także ochrona przed grzybami, bakteriami i zanieczyszczeniami środowiskowymi. Wobec tego nie należy dążyć do tego, by całkowicie usunąć woskowinę. Co więcej, przesadne czyszczenie i całkowite usuwanie jej może doprowadzić do nadprodukcji.

Przyczyny nadmiaru woskowiny w uszach:

  • genetyczne uwarunkowania
  • niewłaściwa higiena uszu (np. nieprawidłowe korzystanie z patyczków kosmetycznych)
  • środowisko (np. praca/przebywanie w zanieczyszczonych pomieszczeniach)
  • regularne noszenie słuchawek
  • korzystanie z aparatów słuchowych

Patyczki kosmetyczne

Najczęściej popełnianym błędem podczas higieny uszu, jest ich czyszczenie za pomocą patyczków kosmetycznych z watą.

Wkładanie patyczków higienicznych do uszu, a następnie manipulowanie nimi może doprowadzić do tego, że woskowina wcale nie będzie usunięta, a jedynie wepchnięta i upychana w dalszą część kanału słuchowego, co w konsekwencji spowoduje powstanie czopu woskowinowego. Co gorsze, stosowanie patyczków może doprowadzić do urazu i perforacji błony bębenkowej.

Patyczków higienicznych można używać jedynie do oczyszczenia małżowiny usznej, natomiast nie można ich wprowadzać do kanału słuchowego.

Dłubanie w uchu także jest czynnikiem sprzyjającym powstawaniu zapalenia ucha zewnętrznego.

Czop woskowinowy

Jedną z najczęściej spotkanych przyczyn niedosłuchu przewodzeniowego jest czop woskowinowy, który uformowany jest z woskowiny, złuszczonych komórek naskórkowych i zanieczyszczeń zewnętrznych. W związku z tym, że czop woskowinowy zamyka światło przewodu słuchowego zewnętrznego, obniża ostrość słyszenia, a także przyczynia się do uczucia dyskomfortu w uchu.

Czop woskowinowy może powodować:

  • pogorszenie słyszenia
  • ból ucha
  • szumy uszne
  • zawroty głowy
  • świąd ucha
  • uczucie pełności w uchu
  • zapalenie ucha

Czop woskowinowy a zaburzenia mowy

Percepcja słuchowa warunkuje prawidłowy rozwój mowy. Jeśli z jakiegoś powodu dziecko zaczyna gorzej słyszeć, to wówczas możemy zaobserwować pewne trudności związane z rozwojem mowy. Częstą przyczyną pogorszenia słyszenia u dzieci jest nieprawidłowa higiena uszu i czop woskowinowy.

Inne przyczyny nieprawidłowego słyszenia:

Higiena uszu niemowląt

Uszy niemowlaka należy czyścić regularnie (ok. 2 razy w tygodniu), natomiast czynności tej nie należy wykonywać zbyt często, ponieważ mogłoby to doprowadzić do nadprodukcji woskowiny o czym mowa była powyżej. Nie można też jednak zaniedbywać wykonywania tej czynności, ponieważ to mogłoby doprowadzić do stanu zapalnego ucha.

Niemowlakom uszy należy czyścić gazikiem i ciepłą wodą.

Jak czyścić uszy?

W aptece dostępnych jest wiele preparatów, które można kupić bez recepty np. spray na bazie oliwy, ciekła parafina. Do czyszczenia uszu najlepszy będzie preparat o rzadkiej konsystencji. Nie można jednak przesadzać i nie powinno się używać tych preparatów rutynowo, ponieważ nie służą one do codziennej higieny uszu. Takie preparaty najlepiej stosować po uprzedniej konsultacji z lekarzem.

Jeśli preparaty nie będą skuteczne, to wówczas konieczna będzie wizyta u laryngologa, który usunie czop woskowinowy poprzez płukanie ucha albo ręcznie usunie woskowinę za pomocą odpowiednich narzędzi. Specjalista może również zalecić zastosowanie odpowiednich środków do stosowania w domu.


Bibliografia:

[1] Behrbohm H., Kaschke O., Nawka T., Swift A., Choroby ucha, nosa i gardła z chirurgią głowy i szyi, 2011.

[2] Hojan E., Protetyka słuchu, 2017.

[3] Kuczkowski J., Aktualne problemy w rozpoznawaniu i leczeniu ostrego i wysiękowego zapalenia ucha środkowego [w:] Via Medica, s. 287-294, 2011.

[4] Łapińska I., Zawadzka-Głos L., Czy przerost migdałków ma wpływ na zaburzenia mowy u dzieci? [w:] New Medicine, 2018, s. 129-134.

Skomentuj artykuł

Paulina Mistal
Absolwentka studiów magisterskich na kierunku Logopedia z audiologią o specjalności logopedia kliniczna na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Obecnie doktorantka na tymże uniwersytecie. Od 2018 roku sekretarz Polskiego Towarzystwa Logopedycznego Oddziału Lubelskiego. Uczestnik licznych konferencji naukowych zarówno jako prelegent, jak i słuchacz. Organizatorka wielu akcji społecznych mających na celu uświadamianie o wpływie wysokich technologii oraz produktów, które wpływają negatywnie na rozwój dzieci. Założycielka portalu Pani Logopedyczna. Na co dzień praktyk.