„Zobaczysz, że jak pójdzie do przedszkola to się rozgada” – niestety w dalszym ciągu powielane są tego typu mity. Rodzice/dziadkowie bardzo często tłumaczą opóźniony rozwój mowy dziecka tym, że jest ono na przykład leniwe lub uparte. Dziecko, które nie mówi, a nagle trafi do grupy przedszkolnej może poczuć ogromną frustrację, ponieważ w przeciwieństwie do swoich rówieśników, nie będzie w stanie wyrazić swoich próśb czy potrzeb. Frustracja może przejawiać się wycofaniem się z kontaktu z rówieśnikami albo emocjonalnymi reakcjami, agresywnymi zachowaniami i porozumiewaniem się krzykiem/płaczem.
Dlaczego dziecko idąc do przedszkola powinno już mówić?
Zgodnie z normami rozwojowymi 3 -latek powinien mówić ok. 1000 słów, budować kilkuwyrazowe zdania a jego mowa powinna być zrozumiała dla otoczenia. Dziecko 3 -letnie jest już w stanie swobodnie komunikować się ze swoim otoczeniem, a zatem niemówiący 3 -latek nie jest normą.
W 3. roku życia dziecko potrafi artykułować:
- samogłoski [a, o, u, e, i, y] (czasem bez [y])
- spółgłoski [p, b, m, t, d, k, g, ch, f, w, l, ł, j, n, ń, ś, ź, ć, dź]
Trzylatek w dalszym ciągu może zastępować artykulację trudniejszych głosek łatwiejszymi, dobrze opanowanymi (trzylatek nie musi jeszcze mówić głosek [s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, r]).
Wobec tego normą rozwojową jest, że trzylatek powie np. lowel [rower], śamolot [samolot], źaba [żaba].
Więcej o tym jakie umiejętności powinien mieć trzylatek i kiedy należy skonsultować się z logopedą przeczytasz TUTAJ.
Mowa nie jest umiejętnością wrodzoną, a jej prawidłowy rozwój zależny jest od wielu czynników. W publikacjach naukowych podane są normy rozwojowe, które wskazują kiedy i jakie umiejętności powinno posiadać dziecko. O tym jak prawidłowo powinien przebiegać rozwój mowy dziecka przeczytasz TUTAJ. Większość autorów wskazuje, że opóźniony rozwój mowy jest wówczas, gdy dziecko w wieku 2 lat nie wypowiada słów, a w wieku 3 lat nie wypowiada zdań [4].
Jeśli obserwujemy u dziecka opóźnienie w nabywaniu mowy, to kluczowe jest znalezienie przyczyny, a przedszkole nie sprawi, że magicznie one znikną.
Dlatego jeśli Twoje dziecko nie mówi lub mówi mało, to nie czekaj, aż się „rozgada”. Przecież jeśli boli Cię ząb, to od razu idziesz do dentysty, więc jeśli niepokoi Cię rozwój mowy dziecka, to koniecznie udaj się z nim do logopedy.
Bibliografia:
[1] Banaszkiewicz A., Rozwój sprawności językowych w ontogenezie [w:] Surdologopedia, 2015.
[2] Kaczmarek L., Nasze dziecko uczy się mowy, 1996.
[3] Krasowicz-Kupis G., Rozwój sprawności językowej dziecka: teoria i praktyka, 2004.
[4] Pilarska E., Neurologiczne podstawy zaburzeń mowy u dzieci [w:] Biomedyczne podstawy logopedii.