Jak odstawić smoczek?

Smoczek zaspokaja potrzebę ssania, dziecko uspokaja się i czuje się bezpiecznie, ale pamiętajmy, że długotrwałe używanie smoczka może prowadzić m.in. do utrwalenia nieprawidłowego wzorca połykania i wad zgryzu, których następstwem mogą być wady wymowy.

Kiedy należy odstawić smoczek?

Pierwszą próbę wyeliminowania smoczka można podjąć między 5. a 6. miesiącem życia lub po 7. miesiącu, aczkolwiek może okazać się, że jest to w tym czasie dla dziecka trudne, chociażby z uwagi na ząbkowanie. Według zaleceń specjalistów ze smoczka najlepiej jest całkowicie zrezygnować do 12. miesiąca życia (maksymalnie do 18. miesiąca życia).

Jakie mogą być konsekwencje zbyt długiego używania smoczka?

• wady zgryzu
• wady wymowy
• nieprawidłowa pozycja spoczynkowa języka
• utrwalenie nieprawidłowego wzorca połykania
• oddychanie przez usta
• niechęć komunikowania się z otoczeniem

Wybierz odpowiedni moment

Odstawienie smoczka jest dla dziecka bardzo trudnym momentem, dlatego nie zaczynamy tego robić, gdy dziecko:

• choruje
• ząbkuje
• ma skoki rozwojowe
• ma regres snu

Nie zaczynamy odstawiać smoczka w tym samym momencie, gdy pojawiają się pewne życiowe zmiany, które dla dziecka mogą być stresujące:

• adaptacja w żłobku lub przedszkolu
• przeprowadzka
• pojawienie się rodzeństwa
• dłuższy wyjazd rodzica
• odstawienie od piersi

Sposoby na pożegnanie smoczka

Zanim zdecydujesz się na pożegnanie smoczka poobserwuj, kiedy i w jakich sytuacjach dziecko najczęściej sięga po smoczek. Odstawianie smoczka powinno być procesem stopniowym, na który gotowy jest zarówno rodzic jak i dziecko. Nie każdy moment jest dobry na rozstanie się ze smoczkiem, o czym mowa była powyżej. Z rozmów, które przeprowadzam podczas konsultacji logopedycznych często wynika, że rodzice mają obawy przed pożegnaniem smoczka. Pamiętajmy, że dzieci bardzo czują emocje dorosłych, ich stres i niepokój, dlatego przedstawię kilka metod, które w łagodny sposób mogą przeprowadzić Was przez etap pożegnania smoczka.

1. Postaraj się, by smoczek nie był cały czas w zasięgu wzroku i ręki dziecka.
2. Obserwuj swoje dziecko i gdy zauważysz, że coraz mniej potrzebuje smoczka i rzadziej z niego korzysta, to być może jest to dobry moment, aby całkowicie z niego zrezygnować. Stopniowo ograniczaj dziecku używanie smoczka w ciągu dnia i staraj się przekierowywać jego uwagę, jednocześnie wspierając i zapewniając dużo czułości i bliskości. Gdy dziecko zrezygnuje z korzystania ze smoczka w dzień, to następnie spróbuj ograniczać używanie go w czasie drzemki i w nocy.
3. Dzieci bardzo często są przywiązane do smoczka. Zamiast smoczka możesz zaproponować dziecku jakiś inny przedmiot (może to być miś albo kocyk), który pozwoli mu się wyciszyć i będzie towarzyszył dziecku na przykład podczas zasypiania. Tego typu przedmiot warto wprowadzić kilka tygodni przed podjęciem próby rezygnacji ze smoczka.
4. Jedną z metod jest skracanie smoczka. Nie powinno to być jednak zbyt drastyczne skrócenie. Najlepiej spróbować metodę małych kroczków i stopniowo co kilka dni odcinać smoczek po kilka milimetrów. Po tym jak zmieni się kształt smoczka i przestanie on spełniać swoją funkcję, dziecko prawdopodobnie samo z niego zrezygnuje, ponieważ wówczas ssanie nie będzie już dla malucha satysfakcjonujące.
5. W przypadku starszych dzieci, które są bardzo przywiązane do smoczka, dobrym pomysłem może okazać się symboliczne pożegnanie. Spakujcie wspólnie smoczek do pudełka, naklejcie znaczek i „wyślijcie” go do innego maluszka. W zamian w ramach podziękowań możesz dać dziecku jakiś drobny upominek.
6. Jeśli smoczek się zepsuł albo zgubił, wykorzystaj tę sytuację i wytłumacz dziecku dlaczego nie kupicie nowego.
7. Polecam także książeczki typu „Hela sama oddaje smoczek” K. Gurynowicz, które mogą Wam pomóc przejść przez ten etap.

Moment odstawienia smoczka zapewne będzie wiązał się też z dużą potrzebą bliskości.

Pamiętam, jak moja przyjaciółka opowiadała mi o tym jak pożegnała smoczek ze swoją córeczką. Najpierw porozmawiała z nią i opowiedziała o tym, że pójdą do lasu, aby zostawić smoczek małej sarence. W miejscu, w którym miały zostawić smoczek czekała na dziewczynkę przekąska, jako podziękowanie za oddanie smoczka. W tej całej historii okazało się, że pożegnanie ze smoczkiem było dużo trudniejsze dla rodzica, który obawiał się reakcji dziecka. Dziewczynka bez problemu pożegnała się ze smoczkiem i zostawiła go w lesie. Z całą pewnością tak łagodne pożegnanie było efektem wcześniejszego przygotowania rodzica.

Powyżej zaproponowałam kilka sposób, ale pamiętajmy, że każde dziecko jest inne i to co sprawdzi się z powodzeniem u jednego dziecka, być może nie sprawdzi się u innego, ponieważ nie ma jednej, uniwersalnej metody. Niektóre pożegnania będą szybkie, zaś niektóre mogą trwać dłużej, ponieważ każde dziecko ma inne potrzeby. Odstawiając smoczek ważna jest konsekwencja i to, by wszyscy członkowie rodziny działali razem.