LogopediaZabawki

Co kupować a czego nie kupować dzieciom z okazji Dnia Dziecka. Świadomy Dzień Dziecka 2022

Co kupować a czego nie kupować dzieciom z okazji Dnia Dziecka. Świadomy Dzień Dziecka 2022

Zabawki wysokiej jakości wcale nie muszą być drogie. Niestety wielu rodziców i opiekunów wierzy, że tylko drogie zabawki elektroniczne i interaktywne (świecące, grające) wspierają rozwój dziecka. Tymczasem badania sugerują, że zabawki grające i świecące odwracają uwagę dziecka od opiekuna i zastępują interakcje międzyludzkie.

Fundamentalnym atrybutem zabawki jest to, by angażowała zarówno dziecko jak i rodzica/opiekuna, wspierała ich relacje, a tym samym rozwój językowy. Najlepsze są zabawki, które rozwijają kreatywność dziecka, jego wyobraźnię, a także angażują zarówno dziecka, jak i opiekuna. Zabawki oparte na elektronice raczej tego nie robią.

Zabawki tradycyjne na przykład lalki, klocki, to zabawki ponadczasowe, cały czas aktualne. Tymczasem współczesne zabawki interaktywne są uzależnione od medialnej reklamy i często cieszą się powodzeniem bardzo krótko – przez jeden sezon, by następnie ustąpić miejsca innej zabawce.

Czego nie kupować dzieciom?

Zabawek niedostosowanych do wieku dziecka

Małe dziecko jest ciekawe świata i doświadcza go za pomocą wszystkich zmysłów, dlatego często bierze do buzi różne przedmioty. Wybierając zabawkę dla dziecka, pamiętaj o kategorii wiekowej, ponieważ maluch podczas zabawy na przykład misiem, może chcieć go rozłożyć na części pierwsze i chociażby oderwać guziczki lub inne ozdobne elementy, a następnie wziąć do buzi. Wobec tego wybierając zabawki zwracajmy uwagę na to z czego są zrobione. Jest to niesamowicie ważne, aby uchronić dziecko przed połknięciem drobnych elementów.

Gadżetów typu smartfon czy tablet

Nie są to „zabawki” przeznaczone dla dzieci, ponieważ ograniczają rozwój mowy i rozwój społeczny. Zabawki elektroniczne odcinają dziecko od życia społecznego rodziny i zamykają je w nierealnym świecie. Korzystanie z cyfrowej technologii przez dzieci poniżej 3. roku życia, nie przynosi im żadnych korzyści edukacyjnych, a wręcz wpływa szkodliwie na ich rozwój. Mózg małego dziecka ma inne potrzeby stymulacji swego rozwoju niż poprzez korzystanie z wysokich technologii. Urządzenia cyfrowe wpływają także na pogorszenie jakości snu dziecka, dlatego eksperci radzą, aby nie dawać dzieciom tego typu urządzeń na co najmniej godzinę przez snem i nie korzystać z nich w sypialni. Dziecko, które poznaje świat poprzez nowoczesne technologie ma również mniejszą potrzebę obcowania z innymi ludźmi, ponieważ świat wirtualny wydaje się być dla niego o wiele bardziej atrakcyjny.

Zabawek grających

Maluszek dopiero co przyszedł na świat, a często już na powitanie „bombardowany” jest mrugającymi, kolorowymi światełkami i dźwiękami wydobywającymi się z karuzeli znajdującej się tuż nad jego łóżeczkiem. Producenci zapewniają rodziców, że jeśli dziecko będzie korzystało z ich zabawek i aplikacji edukacyjnych, to z pewnością będzie wykazywać lepsze postępy w rozwoju.

Zabawki grające (podobnie jak telewizor, tablet czy smartfon) stymulują prawą półkulę mózgu dziecka, która zajmuje się odbiorem i przetwarzaniem bodźców obrazowych i dźwiękowych (niejęzykowych), a tym samym „wyłącza” lewą półkulę, która odpowiedzialna jest za mówienie. Przestymulowanie prawej półkuli mózgu może przyczyniać się m.in. do opóźnionego rozwoju mowy, trudności w nauce i kłopotów z zasypianiem.

Chodzików

W Stanach Zjednoczonych chodziki znajdują się na czarnej liście i są oficjalnie zakazane przez Amerykańską Akademię Pediatryczną i Narodowe Zrzeszenie Szpitali Dziecięcych. Ponadto w Kanadzie ich produkcja i sprzedaż jest zakazana. Wykazano bardzo dużą urazowość (urazy czaszkowo – mózgowe) wśród dzieci, które kształtowały chód za pomocą chodzika. Chodzenie takie pozbawia możliwości kształtowania orientacji przestrzennej, schematu ciała, planowania, koordynacji wzrokowo – ruchowej, równowagi ciała. Rozwija się nieprawidłowy wzorzec chodu – głównie na palcach, brak nauki przetaczania stopy, nieprawidłowe przenoszenie ciężaru ciała, nieprawidłowy rozkład napięcia mięśniowego, a co za tym idzie w dalszych latach życia nieprawidłowa postawa ciała.

Dlaczego należy zrezygnować z używania chodzików?

Odpowiedź jest prosta, ponieważ rozwój psychoruchowy jest bardzo powiązany z rozwojem mowy. Komunikacja językowa i motoryka to funkcje wyższych czynności mózgowych, które są od siebie zależne.

Kubków niekapków

Myślę, że z uwagi na ich atrakcyjny wygląd, niektóre babcie czy ciocie mogą pokusić się o zakup tego typu „gadżetu”. Tymczasem niekapki są szkodliwe dla dzieci, które nabywają jeszcze mowę (poniżej około 7. roku życia) i mogą przyczyniać się do powstawania zgryzu otwartego, którego konsekwencją są zaburzenia artykulacyjne w postaci międzyzębowej realizacji głosek.

Jakie prezenty polecam?

Układanki i sortery kształtów

Dziecku w okolicach pierwszego roku życia możemy zaproponować wszelkiego rodzaju układanki i sortery kształtów, ponieważ są to zabawki, które uczą koncentracji i rozwijają spostrzegawczość, a także ćwiczą percepcję wzrokową i sprawność dłoni.

Tory dla aut/wieża z piłeczkami

To świetne zabawki dla dziecka rocznego, ponieważ maluchy bardzo lubią obserwować przedmiot, które wprawią w ruch na przykład autko, które zjeżdża po torze czy piłeczkę, która turla się z wieży.

Układanki sensoryczne

To świetna zabawa już nawet dla najmłodszych. Dzięki zabawkom sensorycznym dzieci poznają różne faktury, a zmysły odgrywają ogromną rolę w poznawaniu świata. Dzięki takiemu doznaniu wiedzą co to znaczy, że coś jest gładkie, chropowate, ciepłe lub zimne.

Klocki

Zestaw klocków to połączenie zabawy ze stymulacją rozwoju dziecka. Klocki pobudzają kreatywność, rozbudzają wyobraźnię przestrzenną, dziecko uczy się figur geometrycznych, poznaje kolory i ćwiczy koordynację wzrokowo-ruchową. Wspólna zabawa klockami rodziców z dziećmi uczy również współdziałania.

Układanki magnetyczne/naklejki wielorazowe

Ostatnio na rynku można spotkać układanki magnetyczne, które są świetną zabawką, dającą wiele możliwości na jej wykorzystanie, a przy tym takie układanki pomagają dziecku w nauce otaczającego nas świata. Dzięki niej dziecko pobudza swoją wyobraźnię i rozwija kreatywność, a często do tych układanek dołączane są wzory, zgodnie z którymi dziecko ma ułożyć elementy tak samo, wówczas są to układanki lewopółkulowe, poprzez które ćwiczymy spostrzeganie, myślenie, analizę i syntezę wzrokową.

Zestawy zabawek zawody/stolik z narzędziami/kuchnia

Zestawy zabawek takie jak lekarz, strażak, policjant itd. doskonale wpływają na rozwój dziecka, ponieważ dziecko rozwija swoją wyobraźnię poprzez zabawę na niby, która jest niezwykle ważnym elementem rozwoju każdego przedszkolaka i bardzo intensywnie rozwija się między 3. a 4. rokiem życia. Ponadto dziecko kształtuje wiedzę o rzeczywistości i odtwarza codzienne sytuacje na przykład wizytę w przychodni. Podczas takiej zabawy z dzieckiem stymulujemy rozwój jego mowy, wzbogacając zasób jego słownictwa.

Książki

Czytanie stymuluje rozwój mowy, rozwija zdolności komunikacyjne, wzbogaca zasób słownictwa, rozwija wyobraźnię, rozwija myślenie przyczynowo-skutkowe, uczy rozumieć świat. O pozytywnych wpływie czytania można by mówić długo, ale pamiętajmy, że niesamowicie ważne jest kształtowanie nawyków już we wczesnym dzieciństwie.

Zabawki wspierające rozwój motoryki małej

  • zestawy do zabaw ciastoliną
  • zestaw stempelków
  • warzywa/owoce do krojenia
  • zabawki do nawlekania i sznurowania
  • zestawy do złożenia np. straż pożarna

Tego typu zabawki rozwijają zdolności manualne dziecka, a pamiętajmy, że sprawne rączki pozytywnie wpływają na rozwój mowy.

Gry memo

Dostarczają mnóstwo śmiechu i dobrej zabawy, ćwiczą również pamięć, spostrzegawczość oraz rozwijają nowe słownictwo dziecka, a ponadto rozwijają myślenie strategiczne i planowanie.

Instrumenty

Kolejnym pomysłem są instrumenty. To świetne połączenie nauki i zabawy. Gra na instrumentach również pobudza kreatywność, ale również uczy rozróżniania dźwięków i poczucia rytmu.

Zabawki, które rozwijają ruchowo

  • hulajnoga
  • rowerek
  • piłki
  • kręgle

Wybór odpowiednich zabawek w erze cyfrowej technologii, jest niezwykle istotnym momentem. To czego dziecko uczy się w dzieciństwie, stanowi fundament dla jego przyszłych osiągnięć. Dziecko w procesie zabawy ma być badaczem, odkrywcą, aktywnym obserwatorem i współtwórcą otaczającej je rzeczywistość.

1 Komentarz

Skomentuj artykuł

Paulina Mistal
Absolwentka studiów magisterskich na kierunku Logopedia z audiologią o specjalności logopedia kliniczna na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Obecnie doktorantka na tymże uniwersytecie. Od 2018 roku sekretarz Polskiego Towarzystwa Logopedycznego Oddziału Lubelskiego. Uczestnik licznych konferencji naukowych zarówno jako prelegent, jak i słuchacz. Organizatorka wielu akcji społecznych mających na celu uświadamianie o wpływie wysokich technologii oraz produktów, które wpływają negatywnie na rozwój dzieci. Założycielka portalu Pani Logopedyczna. Na co dzień praktyk.