Nie mów do dziecka w trzeciej osobie! Powiedz „Chcesz zabawkę?” zamiast „Jaś chce zabawkę?”
Jak często słyszysz, że rodzic lub opiekun zwraca się do dziecka „Teraz Jaś zje jabłko” lub „Zaraz Jaś pójdzie na spacer”? Dzieci uczą się poprzez naśladownictwo, dlatego niezwykle ważne jest to, by dostarczać dziecku prawidłowy wzorzec. Tymczasem jeśli dziecko usłyszy, że rodzic mówi do niego „Jaś chce zabawkę?”, to dziecko naśladując wypowiedź rodzica po prostu ją skopiuje i powie o sobie w 3 osobie czyli „Jaś chce zabawkę” zamiast „Chcę zabawkę”.
Mowa nie jest umiejętnością wrodzoną. Dziecko nabywa ją i kształtuje w ciągu kilku pierwszych lat życia. W początkowych stadiach rozwoju, dzieci potrzebują przede wszystkim wielu okazji do kontaktu z drugą osobą. Dzieci najwięcej uczą się poprzez interakcje z innym człowiekiem i dzięki temu rozwijają swoje umiejętności komunikacyjne.
Naturalnym etapem rozwoju mowy dziecka jest to, że do ok. 3. roku życia mówi o sobie w 3 osobie. Wobec tego dziecko do 2. urodzin może mówić o sobie np. „Jaś chce iść na spacer”, natomiast pomiędzy 2. a 3. rokiem życia dziecko zaczyna dostrzegać swoją tożsamość i pojmować swoją odrębność – ja.
Mówienie o sobie w 1 osobie utrwala się pod koniec 3. roku życia.
Dlaczego właśnie wtedy? Uważa się, że 3 rok życia to moment, gdy dziecko zaczyna rozumieć, że ono i mama nie są tym samym i dziecko dąży wówczas do autonomii. Jednak pamiętajmy, że każde dziecko rozwija się w swoim tempie, dlatego niektóre dzieci mogą zacząć mówić o sobie „ja” znacznie wcześniej.
W jaki sposób stymulować dziecko, które mając 3 lata nie używa zaimka w 1 osobie?
Jak już było wspomniane, dziecko uczy się mowy poprzez obserwowanie innych ludzi i naśladowanie ich. Dlatego dobrym pomysłem na stymulowanie mówienia o sobie w 1 osobie liczby pojedynczej jest zabawa z dzieckiem w odgrywanie ról np. w teatrzyk, do którego możemy wykorzystać lalki lub pacynki, a także wierszyki paluszkowe np. „Ja (dziecko pokazuje na siebie) dwie ręce mam i na bębenku gram, ja dwie ręce mam i na trąbce gram” . Do zabawy możemy również wykorzystać produkty spożywcze lub zabawki i prosimy dziecko, aby posegregowało je zgodnie ze swoimi upodobaniami, czyli na takie, które lubi i których nie lubi – „Ja lubię pomidora, a Ty co lubisz?”.
Co zrobić jeśli dziecko powyżej 3. roku życia wciąż mówi o sobie w 3 osobie liczby pojedynczej?
Przede wszystkim nie poprawiaj dziecka, tylko staraj się dawać prawidłowy wzorzec np. gdy Jaś powie „Jaś jest głodny”, może odpowiedzieć „Jesteś głodny? Dać Ci kanapkę?”. Staramy się pracować z dzieckiem w naturalny sposób i w codziennych sytuacjach, nad tym by pojawiła się poprawna forma wypowiedzi. Natomiast jeśli dziecko w dalszym ciągu będzie mieć trudności i będzie mówiło o sobie „Jaś” zamiast „ja”, to wówczas należy skonsultować się z logopedą.
